SU ÜRÜNLERİ TOPTAN VE PERAKENDE SATIŞ YERLERİ YÖNETMELİĞİ
Resmi Gazete Tarihi: 19/06/2002
Resmi Gazete Sayısı: 24790
Tarım ve Köyişleri Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmelik, su ürünlerinin hijyen, kalite ve standartlara uygun olarak, serbest
rekabet şartları içerisinde hızlı, güvenilir biçimde tüketiciye sunulmasını sağlamak amacıyla
hazırlanmıştır.
Kapsam
Madde 2 - Belediyeler ve/veya gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan yada kurulacak olan
su ürünleri toptan satış yerlerinde uyulması gereken asgari genel, teknik, hijyenik, fiziksel ve
altyapı şartları ile bu yerlerin kurulma, çalışma, yönetim ve işleyişine, su ürünlerinin
perakende satışına ve satış yerlerinde çalışanların sahip olması gereken şartlara ilişkin usul ve
esasları, kontrol ve denetime ait hususları kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun 3288 sayılı Kanun ile değişik
23 üncü ve 26 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte yer alan terimlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığıdır.
b) İl ve İlçe Müdürlüğü: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, İl ve İlçe Müdürlükleridir.
c) Su Ürünleri: Denizler, iç sular ve suni olarak yapılmış havuz, baraj, gölet, dalyan ve çiftlik
gibi tesislerden tabii veya suni olarak istihsal edilen, yetiştirilen su bitkileri, balıklar,
süngerler, yumuşakçalar, kabuklular, memeliler, sürüngenler gibi canlılarla bunlardan imal
edilen ürünlerdir.
d) Su Ürünleri Hali: Belediyeler yada gerçek veya tüzel kişiler tarafından bu Yönetmelikte yer
alan hususlara ve projesine uygun olarak kurulan, su ürünlerinin açık artırma ile toptan
satışının, muhafazasının, kalite, hijyen ve sağlık kontrolünün ve dağıtımının yapıldığı,
kapasitesi 10 ton/gün ve üzeri olan yerlerdir.
e) Su Ürünleri Toptan Satış Merkezi: Su ürünleri hali bulunmayan beldelerde, su ürünlerinin,
bu amaçla ayrılan alanlarda, bu Yönetmelikte yer alan şartlara uygun olarak, kontrollü toptan
satışının yapıldığı, kapasitesi 10 ton/gün'e kadar olan yerlerdir.
f) Su Ürünleri Toptan Satış Yeri: Bu Yönetmelikte tanımı yapılmış su ürünleri hali ve su
ürünleri toptan satış merkezidir.
g) Perakende Satış Yerleri: Su ürünlerinin doğrudan insan tüketimine sunulmak üzere
satışının yapıldığı bu Yönetmeliğin 26 ncı ve 27 nci maddelerinde belirtilen şartları taşıyan
balık satış amaçlı dükkanlar, alış veriş merkezleri, semt pazarları gibi yerlerdir.
h) İşletmeci: Su ürünleri hali veya toptan satış merkezinin bu Yönetmelikte yer alan ilgili
hükümlerinin yerine getirilmesinden ve uygulanmasından sorumlu ve yetkili olan belediyeler,
gerçek ve tüzel kişilerdir.
i) Hakem Kurulu: Su ürünleri halinde ve toptan satış merkezinde, su ürünleri müstahsilleri,
bunların üst kuruluşları, komisyoncu, balıkçı esnafı ve işletmeciler açısından, bu
Yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanmasında ve anlaşmazlıkların çözümlenmesinde
öneriler getirmekle yetkili ve sorumlu olan kuruldur.
j) İşletme Müdürü: Yönetmelik kapsamındaki su ürünleri hali ile toptan satış merkezlerinin
Yönetmelik hükümlerine uygun olarak idari işleyişinden işletmeci ile birlikte sorumlu olan
yöneticidir.
k) Sorumlu Yönetici: Su ürünleri, gıda ve veterinerlik konularının herhangi birinde en az dört
yıllık yüksek öğrenim veren fakültelerle, bu konularda eğitim veren fakültelerin ilgili
bölümlerinden mezun olmuş ve bu Yönetmelik kapsamındaki teknik, hijyen ve sağlık
konularında görev yapacak kişilerdir.
l) Kontrolör: Su ürünleri toptan ve perakende satış yerlerinin 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu,
Su Ürünleri Yönetmeliği ve bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu denetlemekle görevli
Bakanlık yetkilisidir.
m) Denetçi: Su ürünleri perakende satış yerlerinin denetiminde görevlendirilmek üzere Sağlık
Bakanlığının açtığı hizmet içi eğitim programını tamamlamış, gıda, beslenme, eczacılık,
kimya, biyoloji, veterinerlik ve tıp alanında en az lisans düzeyinde eğitim görmüş denetim
elemanları ile gıda alanında en az lise düzeyinde eğitim görmüş yardımcı denetim elemanıdır.
n) Su Ürünleri Müstahsilleri: Ticari amaçla deniz ve iç sularda su ürünleri istihsal eden
kaptan, balıkçı reisi, balıkçı ve tayfa gibi gerçek kişiler ile tüzel kişileri, bunların ortak ve
çalışanları ile su ürünleri yetiştiricileridir.
o) Komisyoncu: Su ürünleri hali veya toptan satış merkezi içerisinde, su ürünlerinin toptan
satışı ve muhafazası amacıyla kendi adına ve müstahsili veya müvekkili hesabına komisyon
hesabı üzerinden çalışan, bu amaçla kendilerine yer tahsisi yapılmış olan gerçek ve tüzel
kişilerdir.
p) Balıkçı Esnafı: Hal'den yada toptan satış merkezinden, su ürünlerinin alımını yapan ve
perakende olarak satış amacıyla, doğrudan insan tüketimine sunan şahıslar veya tüzel
kişilerdir.
r) Müzayede Alanı: Su ürünleri müstahsilleri tarafından su ürünleri haline veya su ürünleri
toptan satış merkezine getirilen ürünlerin, toptan satışının yapıldığı ve bu amaçla ortak
kullanıma ayrılmış alanlardır.
s) Toptan Satış: Su ürünlerinin, müzayede alanlarında açık artırma veya gerektiğinde pazarlık
usulüyle yapılan satış şeklidir.
t) Perakende Satış: Doğrudan tüketiciye sunulmak üzere sadece su ürünleri müstahsilleri veya
balıkçı esnafı tarafından gerçekleştirilen satıştır.
u) Rüsum: Su ürünleri halinde veya toptan satış merkezinde satışa sunulan günlük toplam su
ürünlerinin satış bedelinin %3 ünü geçmemek şartıyla, belediyeye ödenen ücret miktarıdır.
v) Soğuk Muhafaza Ünitesi: Su ürünlerinin, tazelik değerinin korunmasına yönelik olarak,
vücut iç sıcaklıklarının 0ºC ile +4ºC arasında muhafazasına imkan verebilen teknik ve
hijyenik şartların sağlandığı soğuk ortamlardır.
y) Değerlendirme ve Paketleme Ünitesi: Su ürünlerinin, yalnızca sergilendiği veya perakende
olarak satıcıya veya tüketiciye satıldığı yerler dışında, iç ve dış pazara yönelik olarak canlı,
taze-soğutulmuş yada dondurulmuş formlarda değerlendirildiği ve bu amaçlara yönelik
olarak, ambalajlama dahil gerekli işlemlerin yapılabildiği ünitelerdir.
z) Sağlık Koruma Bandı: Toplum sağlığına ve çevreye muhtemel zararlı etkisi veya çevreden
çalışanlarına gelebilecek zararlı etkiler dikkate alınarak, su ürünleri halinin etrafında
bırakılması gereken iskan dışı alandır.
İKİNCİ BÖLÜM : Su Ürünlerinin Toptan Satışı
Toptan Satış
Madde 5 - Belediye sınırları ve mücavir alanlar içerisinde su ürünlerinin toptan alım ve
satımının su ürünleri halinde veya su ürünleri toptan satış merkezinde yapılması zorunludur.
İhraç edilmek veya işlendikten sonra iç tüketime arz edilmek üzere, tekneden tekneye veya
doğrudan su ürünleri sanayiine yapılacak satışlar hariç, su ürünleri hali veya toptan satış
merkezi dışında su ürünlerinin toptan satışı yapılamaz.
Su ürünlerinin belediye sınırları veya mücavir alanlar içerisinde perakende olarak satışını
yapanlar, lokanta benzeri yerler dahil, bu ürünlerin su ürünleri halinden veya su ürünleri
toptan satış merkezinden geldiğini belgelemek zorundadırlar.
Su ürünleri hali veya toptan satış merkezi içinde her ne şekilde olursa olsun, perakende satış
yapılamaz. Bu amaç için, müzayede alanlarından tamamen bağımsız olarak oluşturulmuş
alanlarda perakende satış yapılabilir.
İhracata konu su ürünleri bu madde hükümlerine tabi değildir. Bu amaçla satın alınan
ürünlerin fiilen ihraç edilmemesi halinde 5 inci madde hükümleri bu ürünler hakkında da
uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Su Ürünleri Hali Kuruluş ve Çalışma İzinleri
Kuruluş Yerlerinin Özellikleri
Madde 6 - Su ürünleri halinin kurulmasında aranılan belli başlı şartlar şunlardır:
a) Su ürünleri hali öncelikle, imar planlarında belirlenmiş ve bu amaçla tahsis edilmiş
alanlarda kurulur. İmar planı yoksa veya mevcut planda su ürünleri hali için ayrılmış bir alan
bulunmuyorsa, Bakanlığın olumlu görüşü alınarak belediyelerce alıcı ve satıcı için uygun
altyapıların oluşturulduğu yerlerde kurulur.
b) Su ürünleri hali, mesken, işyeri, zararlı madde üreten tesisler ve benzeri yerlere yakın
alanlarda kurulamaz. Bu amaç için oluşturulan sağlık koruma bandı ilgili İmar Müdürlüğünce
korunur.
c) Balıkçı barınaklarına ait imar planları yapılmış ve bu imar planında da bu amaçla yer
ayrılmışsa belirlenen bu alanlarda kurulur.
d) Su ürünleri hali tercihen deniz veya göl kenarlarında kurulur.
Kuruluş İzni
Madde 7 - Su ürünleri hali belediyeler ve gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulur. Su
ürünleri hali kurmak isteyenler aşağıdaki bilgi ve belgeleri ibraz etmek şartıyla halin
kurulacağı yerdeki Valiliğe müracaat etmek zorundadırlar.
a) Su ürünleri halinin kuruluş yeri, çevresi ve sağlık koruma bandının sınırlarını gösteren yer
belediye sınırları ve mücavir alanları içinde kalıyorsa belediye, belediye sınırları ve mücavir
alan dışında kalıyorsa, ilgili Valiliklerce onaylanmış 1/1000 ölçekli plan.
b) İmar planı olmayan yerlerde, Gayrı Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği hükümlerine uygun
olarak oluşturulan ve Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanan sağlık koruma bandı sınırlarını
gösteren plan.
c) Su ürünleri haline ait tüm teknik ve sosyal üniteleri içeren detaylı 2 suret mimari proje.
d) Tesisin kurulacağı yerin bağlı bulunduğu belediyeden su kullanma belgesi, şehir şebeke
suyu bulunmayan yerlerde içme ve kullanma suyu temin projesi, suyun kapasite ve
kullanımına yönelik olarak tüm su boru sistemini, su depolarını ve tüm su çıkışlarını gösteren
bir şebeke planı ile resmi bir kurum tarafından usulüne uygun şekilde alınmış su
numunelerinin fiziksel, bakteriyolojik ve kimyasal sonuçlarını gösterir raporlar. Suyun derin
kuyulardan temin edilmesi halinde ise Devlet Su İşlerinden alınacak kuyu suyu kullanma
belgesi.
e) 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna ilişkin çıkartılan Çevresel Etki Değerlendirmesi
Yönetmeliği çerçevesinde, Mahalli Çevre Kurulunun, çevresel etkileri önemsizdir kararı veya
çevresel etki değerlendirmesi olumlu raporu.
f) Kanalizasyon bulunmayan yerlerde "Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde
Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak hazırlanmış foseptik detay
projesi, foseptikten sonra atık suyun ne şekilde izale edileceği, sızdırma yapılacaksa projesi,
kullanma suları ile yağış sularının toplanması ve izalesi ile ilgili proje ve açıklama raporu.
g) Su ürünleri halinde 24 saatte işlem görecek toplam ürün miktarını ve halde yer alan
ünitelerin, makine ve teçhizatın kapasitelerini belirten rapor.
h) Ürün akış planı.
i) Deşarj veya bağlantı izin belgesi.
j) Gerektiğinde bunların dışında Bakanlıkça ihtiyaç duyulabilecek ilave bilgi ve belgeler.
Bu bilgi ve belgeler, İl Müdürlüğü tarafından, İl Sağlık Müdürlüğünün iştiraki ile incelenir.
İnceleme sonuç raporu düzenlenerek, yukarıda belirtilen bilgi ve belgeler İl Müdürlüğü
tarafından Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkta yapılan incelemeden sonra eksik ve aksaklıklar
görülmesi halinde bunlar tamamlatılır. Tetkikler sonunda uygun bulunanlara İçişleri
Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça, Su Ürünleri Hali Kuruluş İzni verilir. Kuruluş izni 2
yıl için geçerlidir ve bu süre içinde kurulamadığı taktirde, uygun görülürse, Bakanlıkça 1 yıl
daha ek süre verilebilir. Kuruluş izni veya süre uzatımı Bakanlıkça, İl Müdürlüğüne bildirilir.
Çalışma İzni
Madde 8 - Su ürünleri hali kurmak üzere kuruluş izin belgesi alan belediyeler, gerçek ve tüzel
kişiler Çalışma İzni alabilmek için, kuruluş izin belgesi ve aşağıdaki belgelerle birlikte ilgili
Valiliğe müracaat etmek zorundadırlar.
a) İşletme müdürü ve su ürünleri kalitesinden sorumlu yönetici ile yapılmış noter onaylı
çalışma sözleşmeleri.
b) Bu Yönetmelikte öngörülen Hakem Kurulunun oluşturulduğuna dair belge.
c) Devamlı olarak 50 veya 50 kişiden fazla işçi çalıştırılması durumunda, noter onaylı tabip ve
yardımcı sağlık personeli sözleşmesi.
d) 1475 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesi gereğince alınan işletme belgesi.(*)
e) Yangın ve patlamalar için gerekli önlemlerin alındığına dair İtfaiye Müdürlüğünden alınan
belge.
f) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası Planı.
g) Bakanlıkça belirlenmiş olan standartlara uygunluğu gösterir su, buz analiz raporları ve su
planı.
h) Gerektiğinde bunların dışında Bakanlıkça ihtiyaç duyulabilecek ilave bilgi ve belgeler.
Yukarıda belirtilen belgeler İl Müdürlüğü tarafından İl Sağlık Müdürlüğünün iştiraki ile
incelenir ve bir değerlendirme raporu ile birlikte İl Müdürlüğü tarafından Bakanlığa
gönderilir. Bakanlıkça su ürünleri halinde, bu Yönetmelikte yer alan asgari fiziksel, altyapı
şartları ve diğer hususlar açısından gerekli inceleme yapılır. Belgelerin tetkiki ve Bakanlık
yetkililerinin yerinde yaptığı inceleme sonucunda, eksik ve aksaklıklar görülmesi halinde
bunlar tamamlatılır, uygun bulunanlara Çalışma İzni verilir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
NOT : (*) 22/05/2003 kabul tarihli, 10/06/2003 tarih ve 25134 sayılı R.G.de yayımlanan 4854
sayılı "İş Kanunu"nun Geçici 1. Maddesi gereğince, mevzuatta 1475 sayılı Kanuna yapılmış
olan atıflar 4857 sayılı Kanuna yapılmış sayılır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Su Ürünleri Halinin Altyapı, Fiziksel, Teknik ve Hijyenik
Şartları Halde Bulunması Gereken Üniteler ve Özellikleri
Madde 9 - Su ürünleri halinde bulunması gereken asgari üniteler ve bunların özellikleri
aşağıda belirtilmiştir.
a) Ürün Kabul Alanı
Su ürünleri haline ilk ürün girişinde gerekli teknik, sağlık, hijyen ve av yasakları
kontrollerinin ve ilgili kayıtların yapılabilmesi için, tamamen kapalı bir mekan olarak inşa
edilmiş, yeterli kapasitede, ihtiyaca uygun yapıda boşaltma rampası bulunan ve iş akışına
uygun olarak müzayede alanına kontrollü giriş yapılabilen ürün kabul ünitesi veya üniteleri
olmalıdır.
b) Müzayede Öncesi Soğuk Muhafaza Odası
Su ürünleri halinde, gelen ürünlerin satış veya organoleptik muayene öncesi bekletildiği ve
ürünlere buz ilavesinin yapılabileceği 0ºC ile +4ºC arasında soğutma kapasitesine sahip
muhafaza odaları yer almalıdır.
c) Müzayede Alanı
Su ürünleri halinde, günlük su ürünleri giriş kapasitesine göre, özellikle satış sırasında, gerek
alıcı ve satıcıya, gerekse satışı yöneten yetkililere azami kolaylık sağlayacak hacimde, tüm
kullanım alanları geri dönüşe ve çakışmaya engel olacak şekilde dizayn edilmiş müzayede
alan veya alanları yer almalıdır. Bu alanlarda, müzayede öncesi ve sırasında ürünlerin yerle
temasını önleyecek hijyenik şartları sağlayan yükseltiler olmalıdır.
d) Yazıhaneler, Bürolar
Su ürünleri müstahsilleri, bunların üst kuruluşları, komisyoncu gibi, bu Yönetmelikle
kendilerine yer tahsisi yapılmış olanların hizmetlerini görmek amacıyla kullanımlarına
verilmiş yazıhane ve bürolar bulunmalıdır.
e) İdari Ünite
Su ürünleri halinin yönetim ve işleyişi ile ilgili idari hizmetleri yürütmek üzere işletmeci ve
idari personelin kullanımına ayrılan yerler olmalıdır.
f) Hakem Kurulu Bürosu
Hakem Kurulunun çalışma ve toplantılarını yapacağı, kararların alınacağı, bu amaçla, gerekli
büro hizmetleriyle desteklenmiş bir yer tahsis edilmelidir.
g) Denetim ve Kontrol Ünitesi
Su ürünleri halinin altyapı, teknik ve hijyenik şartlarını, ürünlerin kalite ve standartlarını,
halin yönetim ve işleyişini kontrol eden ve denetleyen yetkililerin ve kontrolörlerin
hizmetlerini yerine getirebilmeleri amacıyla, yeterli sayıda ve büyüklükte, gerekli donatımları
sağlanmış bürolar bulunmalıdır.
h) Sosyal Üniteler
Su ürünleri halinde görev alan personel ile alıcı ve satıcı konumunda olan kişilerin
yararlanacakları lokanta, lokal, tuvalet, lavabo, banyo, soyunma odaları gibi sosyal ihtiyaçları
karşılamak üzere tahsis edilmiş alanlar olmalıdır.
i) Değerlendirme ve Paketleme Ünitesi
Su ürünleri halinde ürünle ilgili olarak kesme, iç organlarını alma, temizleme, yıkama gibi
işlemlerin yapılacağı ve ürünlerin paketleneceği bir değerlendirme ve paketleme ünitesi,
paketleme ve ambalaj malzemelerinin depolanacağı bir yer olmalıdır. Su ürünleri halinde
paketleme ve değerlendirme yapılmayacak ise, başvuruda bu durum beyan edilir ve bu ünite
aranmaz.
j) Soğuk Muhafaza Üniteleri
Su ürünlerinin, satış işlemleri dışında veya değerlendirme ve paketleme sonrası
muhafazalarına imkan verebilen uygun teknik ve hijyen şartlarına sahip soğuk muhafaza
odaları olmalıdır. Bu odaların fiziki büyüklüğü, muhafaza edilen ürün miktarı ile uyumlu
olmalı ve ürün formuna göre uygun soğutma sistemine sahip bulunmalıdır.
Bu ünite; kolayca temizlenip, dezenfekte edilebilen, suyun kolayca drenajını sağlayacak veya
suyu tahliye edecek teçhizatla donatılmış, rahat hareket edilebilen, kaymaz bir zemine sahip
olmalıdır.
Soğuk muhafaza odalarının kolayca okunabilecek bir yerinde sıcaklık göstergeleri
bulunmalıdır. Göstergeler soğutmayı sağlayan sistemin veya ekipmanın bulunduğu yere göre
en uzak mesafeye yerleştirilmelidir. Sıcaklık kayıtları sürekli izlenmeli, gerektiğinde denetim
için hazır tutulmalıdır. Bu odalarda dondurulmuş ürünler muhafaza edilecek ise, sürekli kayıt
veren bir sistem kurulmalıdır.
k) Buz İmal Ünitesi
Su ürünleri halinde su ürünlerinin soğuk muhafazasında birim ürün ağırlığa karşılık 1/3
oranında buz kullanılması gerektiğinden, uygun kapasitede, Bakanlıkça belirlenmiş olan
kriterlere uygun su veya deniz suyundan imal edilecek buz üretimine ve dağıtımına imkan
sağlayan buz üretim ünitesi olmalıdır.
Buzun dışarıdan temin edilmesinin gerektiği durumlarda buz Bakanlıkça onaylanan buz
üretim yerlerinden alınmalıdır.
l) Perakende Satış Ünitesi
Su ürünleri halinde, perakende satış yapılacak ise, su ürününün toptan satışının yapıldığı
müzayede alanından bağımsız olarak, doğrudan tüketiciye sunulmak üzere bu Yönetmeliğin
26 ncı maddesinde öngörülen teknik ve hijyenik şartları taşıyan, bir ünite oluşturulabilir.
m) Ambalaj Malzemeleri Odası
Ürünün paketlenmesi, ambalajlanması ve taşınması için kullanılan malzemelerin hijyenik
şartlarda muhafaza edildiği bir yer olmalıdır.
n) Alet Ekipman Yıkama ve Dezenfeksiyon Bölümü
Su ürünleri halinde, ürün ile temas halinde bulunan alet, ekipman, malzeme gibi teçhizatların
temizliği ve dezenfeksiyonu için soğuk/sıcak su bağlantısına sahip olan ve temizlik
maddeleriyle, dezenfektanların muhafaza edildiği bölümle ilişkili ayrı bir alan bulunmalıdır.
o) Arıtım Ünitesi
Atık ve artıkların çevre ve toplum sağlığına zarar vermeyecek şekilde yok edilmesini, bertaraf
ve tahliye edilmesini sağlayacak bir sistem kurulmuş olmalıdır.
p) Otopark
Su ürünlerinin nakliyesinde kullanılan araçların ve diğer özel araçların park edebilmesi,
işlevlerini yerine getirebilmesi için, yeterli büyüklükte bir otopark yeri yapılmalıdır.
Su ürününü nakleden araçlar hal çevresinde, gelişigüzel yerlerde bulundurulamaz.
r) Yardımcı Üniteler
Su ürünleri halinde gerekirse aşağıdaki yardımcı üniteler de oluşturulabilir.
- Laboratuvar,
- Haberleşme Merkezi,
- Toplantı ve Eğitim Merkezi,
- Bakım Onarım Atölyesi,
- Banka Şubesi,
- Güvenlik Birimi,
- Sağlık Merkezi.
Asgari Fiziksel ve Altyapı Şartları
Madde 10 - Çalışma izni verilmesi için su ürünleri halinde bulunması gereken asgari fiziksel
ve altyapı şartları aşağıda belirtilmiştir.
a) Çevre düzenlemesi yapılmış olmalıdır.
b) Çevresi en az 1.5 metre yüksekliğinde duvar veya korunak ile çevrilmiş olmalıdır. Bu
yapılar deniz alanına veya gemi boşaltma alanına doğru aranmaz.
c) Kapalı bir mekan olarak inşa edilmeli ve uygun bir havalandırma sistemine sahip olmalıdır.
d) Bakanlık tarafından yapılan denetimler sonucunda, istenilen şartlara uygun bulunmayıp
çalışmasına izin verilmemesi halinde, kapatma işleminin uygulanmasına imkan verecek bir
yapıda olmalıdır.
e) Oluşan atık ve artıkların hijyenik şartlara uygun bir şekilde çevre ve toplum sağlığına zarar
vermeden izale, bertaraf ve tahliyesi sağlanmalıdır.
f) Şoklama ve donmuş muhafaza üniteleri varsa, bu ünitelere ait sürekli sıcaklık kaydı veren
sistem bulunmalıdır.
g) Çalışma şartlarına uygun, gün ışığına eşdeğer aydınlatma sistemine sahip olmalıdır.
h) Tavan, duvarlar ve zemin arasında tam birleşim sağlanmalıdır. Tavan kısmı kapalı ve
akmayacak düzgün bir yüzeyde örtülü bulunmalı, yağmur suları kapatılmış bir sistem
içerisinde tahliye edilmelidir.
i) Duvarlar su geçirmeyen, pürüzsüz, kolaylıkla temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir
nitelikte olmalıdır.
j) Zemin, suyu emmeyen, geçirmeyen ve kolaylıkla yıkanabilir, temizlenebilir ve dezenfekte
edilebilir nitelikli bir yapıya sahip olmalı ve atık suların uygun olarak tahliyesine imkan
sağlayan bir düzenekle donatılmış su tahliye sistemi bulunmalıdır.
k) Kapı ve pencere çerçeveleri dayanıklı, paslanmaz materyalden yapılmalı, dış pencerelerin
tamamı sinek, haşere ve kemiricilerin içeri girmesini engelleyecek şekilde tel ile kapatılmış
olmalıdır.
l) Ürün giriş ve çıkış kapıları mutlaka ayrı olmalı, ihtiyaca uygun sayıda boşaltma ve yükleme
rampası bulunmalıdır.
m) Çalışan personel için doğrudan doğruya müzayede alanına, değerlendirme, paketleme,
soğuk muhafaza ve buz imal ünitelerine açılmayan duş, tuvalet ve soyunma odaları
bulunmalıdır. Soyunma odalarında, çalışan her kişiye iki bölümlü soyunma dolapları tahsis
edilmelidir.
n) Yeteri kadar sifon ve lavabo ile donatılmış sıhhi tesisata sahip olmalı, lavabolarda elle
kumanda edilmeyen musluklar kullanılmalı ve bu lavabolar gerekli temizlik ve dezenfekte
maddeleri ile tek kullanımlık kağıt havlularla donatılmalıdır.
o) Varlığı arzu edilmeyen veya bulundurulmasına izin verilmeyecek, böcekler, kemirgenler,
kuşlar gibi hayvan ve haşerelere karşı uygun koruyucu düzeneklerle donatılmış olmalı,
bunlara ilişkin planlanmış mücadele programları bulunmalı ve uygulanmalıdır.
p) Görülebilir yerlerde, okunaklı ve belirgin bir biçimde, sigara içmek, yerlere tükürmek,
yemek ve içmek yasaktır gibi ikaz edici yazı ve levhalar bulundurulmalıdır. Çalışan personeli
yönlendirici ve eğitici teknik ve hijyen kurallarını gösterir, görsel ve yazımsal uyarıcılar
bulunmalıdır.
r) Bakanlıkça belirlenmiş olan standartlara uygun, yeterli miktarda içme suyu veya temiz
deniz suyu sağlayan bir sistem bulunmalıdır.
s) Çöplerin, atıkların ve tüketime uygun olmayan su ürünlerinin konulması için su geçirmez,
paslanmaz, kolay temizlenir ve dezenfekte edilir nitelikte ve özel işaretli kapalı tutulabilir,
taşıma araçları bulundurulmalıdır. Çöp ve atıklar her çalışma günü sonunda
uzaklaştırılamıyorsa, bunların konulması için bir soğuk oda bulundurulması zorunludur.
t) Satılacak ve sergilenecek su ürünleri için yeterli miktarda ve uygun nitelikte, plastik ve
strafor muhafaza kapları kullanılmalıdır. Ürünün özelliğine göre, bir kullanımlık olmak üzere
diğer materyalden yapılan muhafaza kapları da kullanılabilir. Muhafaza kapları plastik veya
paslanmaz materyalden yapılmış, kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir uygun
yükselticiler/paletler üzerinde sergilenmelidir.
Asgari Teknik ve Hijyenik Şartlar
Madde 11 - Çalışma izni almış su ürünleri halinde çalışma esnasında uyulması gereken asgari
teknik ve hijyen şartları aşağıda belirtilmiştir.
a) Su ürünleri hali sadece ürünlerin satışı, muhafazası, gerektiğinde değerlendirilmesi ve
paketlenmesi amaçlarına yönelik olarak kullanılmalıdır.
b) Hiçbir şekilde yazıhane yada büro önünde, içinde, müzayede alanında veya satışla ilgili
bölümün herhangi bir yerinde baş kesme, iç organ alma, temizleme, yıkama, buz kırma
işlemleri yapılmamalıdır. Bu tür işlemler halde, bu amaçla ayrılmış bulunan ünitelerde
gerçekleştirilmelidir.
c) Hal içerisinde tahta kasa veya doğrudan ürünlerle temas eden yerlerde, alet ve
ekipmanlarda tahtadan üretilmiş malzemeler kullanılmamalıdır. Ürünün özelliğine göre bir
kullanımlık olmak üzere diğer materyalden yapılan muhafaza kapları kullanılabilir.
d) Ürünlerin muhafaza edildiği her kapta ancak tek tür su ürünü bulundurulmalıdır.
e) Plastik kasaların iç ve dış yüzeyleri, her satış sonrası ve her kullanım öncesi uygun
kullanım suyu ile yıkanarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
f) Ürünlerin canlı olarak muhafaza edildiği durumlarda, en iyi yaşamsal ortamı sağlayacak
şekilde, portatif stok düzenekleri, uygun kullanma suyu kriterlerine sahip, durgun olmayan,
akışkan sistemli temiz su ile beslenmelidir. Bu sistemin uygun tahliyesi olmalıdır.
g) Çıkardıkları egzoz gazının, su ürünlerinin kalitesini etkilemesine neden olabilecek araçların
dolaşımına ve faaliyetine izin verilmemelidir.
h) Halin iş öncesi ve sonrası temizliği bir temizlik planı doğrultusunda düzenli olarak, uygun
maddelerle yapılmalı ve bunlara ilişkin kayıtlar tutulmalıdır.
i) Halde yer tahsisi yapılmış olanlar da dahil, çalışan tüm personel önlük ve çizme giymeli,
kendisini tanımlayacak bilgilerin yer aldığı ve işletmeci tarafından düzenlenmiş olan kimlik
kartı taşımalıdır.
j) Halde görevli olanlar dışında giriş çıkışlar kontrol altında tutulmalı, bu kişilerin giriş öncesi,
işletmeci tarafından temin edilecek çizme, önlük, galoş gibi hijyenin sağlanmasına yönelik
giysilerle içeri alınmaları sağlanmalıdır.
k) Tüm çalışanlar ve işçiler için, işe başlamadan önce resmi bir kurumdan alınan ve su
ürünleri tesislerinde çalışabilir ifadesinin yer aldığı sağlık raporu bulunmalıdır. Periyodik
sağlık kontrolleri ise, portör muayeneleri ve akciğer raporunu gösterecek şekilde 3 ayda bir
yapılarak sağlık kartlarına işlenmelidir.
l) Üstü açık kara vasıtaları ile taşınan ve her türlü kontaminasyon riski olan ürünlerin hale
girişine izin verilmemelidir.
m) Ürün boşaltma işlemleri hızlı bir şekilde yürütülmeli, ürün yapısına uygun sıcaklığa sahip
korumalı bir ortama nakledilmelidir. Ürünlerde hasara neden olmayacak ekipman
kullanılmalıdır.
n) Boşaltma ekipmanları, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay olan bir materyalden
yapılmış olmalı ve uygun şartlar altında muhafaza edilmelidir.
o) Kullanılan tüm alet ve ekipman sağlığa uygun, kolay temizlenebilir ve dezenfekte
edilebilir, pürüzsüz, paslanmayan ve kontaminasyona yol açmayan malzemeden yapılmış
olmalı, daima temiz bulundurulmalıdır. Tüm malzemeler, alet ve ekipmanlar ısı, buhar, asit,
alkali, tuz gibi maddelere dayanıklı olmalıdır.
p) Su ürünlerinin ambalajlanmasında, Bakanlıktan üretim izni almış materyalden yapılmış
ambalaj malzemeleri kullanılmalıdır.
BEŞİNCİ BÖLÜM : Su Ürünleri Halinde Yer Tahsisine İlişkin Şartlar
Yer Tahsisi
Madde 12 - Belediyeler tarafından işletilen su ürünleri halinde ürün satış amaçlı yazıhane
veya büro gibi iş yerleri öncelik ve yüzdelik sırasına göre;
%30 u Su ürünleri merkez birlikleri, su ürünleri kooperatif birlikleri ve su ürünleri
kooperatiflerine,
%20 si Su ürünleri müstahsilleri, dernekleri, vakıfları ve bunların ticari işletmelerine,
%50 si Su ürünleri komisyoncuları, ihracatçı, ithalatçı, balıkçı ve diğer gerçek ve tüzel
kişilere Belediye Encümeni tarafından kura ile tahsis edilir.
Birlikler ve kooperatifler, bu tahsis haklarını kendi tüzel kişilikleri adına veya kendilerine
bağlı üyelerine yada anlaşmalı komisyonculara kullandırabilirler.
Belediyeler tarafından yapılan ve işletilmek üzere, gerçek ve tüzel kişilere kiralanan su
ürünleri halinde de yer tahsisinde bu hükümler uygulanır.
Yukarıda belirtilen kategorilerden birinde kısmen veya tamamen tahsis mümkün olmadığı
taktirde diğer kategorilere belirtilen yüzde ağırlıklarına göre tahsis yapılır.
Yer tahsisine ilişkin esas ve usuller ile tahsis talebinde bulunacaklardan istenecek belgelere
ilişkin hususlar işletmeci tarafından biri mahalli gazetede olmak üzere en az üç gazetede ilan
edilir. Hal dahilinde de görülecek yerlere duyurular asılır.
Yer tahsisi müracaatları, su ürünleri kooperatif birlikleri ve merkez birlikleri üyelerince, bağlı
bulundukları üst birlik kanalıyla yapılır. Merkez ve üst birliğinin bulunmaması durumunda
müracaatlar doğrudan yapılır.
Müracaatlar, bu Yönetmelikte belirtilen hususlara aykırı olmamak şartıyla, Belediye
Encümenince belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde incelenir ve değerlendirilir.
Müracaatları uygun görülenlere Belediye Encümeni tarafından yer tahsisi yapılır. Tahsis
yerleri 15 gün içerisinde teslim alınmadığı takdirde yer tahsisi iptal edilmiş sayılır.
Yer tahsisinde Hakem Kurulunca önerilen kriterler ve hususlar dikkate alınarak, Belediye
Meclisi tarafından belirlenecek bir bedel alınır.
Tahsis yerlerinin kullanım, devir ve ortak alma gibi işlemleri Hakem Kurulunun önerisi
doğrultusunda, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartıyla Belediye Meclislerince
belirlenir. Tahsis yapılan yerler, tahsisi yapılan kişi ve kuruluşlarca, birlik ve kooperatifler
için getirilen hükümler saklı kalmak şartıyla işletmecinin bilgi ve izni olmadan başka kişi
yada kuruluşlara devredilemez, kiralanamaz, bir başka amaçla kullanılamaz.
İki yıl üst üste öngörülen satış cirosuna erişemeyenlerin yer tahsis belgeleri Hakem
Kurulunun uygun görüşü alınarak Belediye Encümeni tarafından iptal edilir.
Yer tahsis sahipleri, işletmecinin onayı olmadan, hiçbir şekilde tahsis yerlerinin içinde veya
dışında değişiklik yapamaz ve tahsis yerlerini kapalı bulunduramaz.
Belediyeler dışında gerçek ve tüzel kişiler tarafından işletilen su ürünleri halinde yer
tahsisleri, bunların kullanımı, iptali gibi hususlar, işletmeci tarafından belirlenir ve Bakanlık
uygun görüşünü müteakip uygulanır.
Su ürünleri birlik ve kooperatiflerine üye olan balık müstahsillerine ait ürünlerin, su ürünleri
halinde birlikler ve bunlara bağlı kooperatiflere tahsis edilen yerlerde satılması zorunludur.
Avlanması yasak olan su ürünlerini hale getiren veya satışı için girişimde bulunan yer tahsis
sahiplerinin yer tahsis belgeleri iptal edilir.
ALTINCI BÖLÜM : Su Ürünleri Halinde Ürün Dolaşımına İlişkin Şartlar
Ürün Girişi
Madde 13 - İşletmeci tarafından su ürünleri haline ürün getirecek gerçek ve tüzel kişilerden
uygun ürün girişi yapılacağına dair bir taahhütname alınır.
Hale su ürünü girişi, ürün giriş yerleri dışında hiçbir yerden yapılamaz. Ürün girişleri, ürün
kabul alanında işletme yetkilileri tarafından miktar, kalite ve sağlık gibi özellikleri yönünden
kontrol edilir ve bunlara ilişkin kayıtlar tutulur. Avlanması yasak olan ürünlerin girişine
müsaade edilemez.
Su ürünleri ya doğrudan müzayede alanına veya soğuk muhafaza ünitesine alınır ve
gerektiğinde buz ilavesi yapılır. Ürünler toptan satışa sunulmadan önce, müzayede alanında
işletme yetkilisi tarafından, mal sahibi gözetiminde tartılır ve Bakanlık kontrolörleri
tarafından su ürünleri kalite kriterleri, sağlık ve avlanma yasakları yönünden kontrol edilir.
İnsan tüketimine uygun görülen ürünlerin satışına, etiketlendikten sonra müsaade edilir. Ürün
giriş etiketleri; ürün cinsi, miktarı, müstahsil veya komisyoncu kodu ve kontrolörler
tarafından insan tüketimine uygunluğunu belirtir onay ve bilgileri içerir.
Etiket bilgileri bulunmayan su ürünleri müzayede alanında bulundurulamaz ve satılamaz.
Kontrol sonucunda su ürünlerinin insan tüketimi için uygun olmadığının belirlenmesi halinde,
bu ürünlerin piyasadan çekilmesi için işletmeci tarafından gerekli önlemler alınarak, 32 nci
madde hükmü uygulanır.
Toptan Satış İşlemi
Madde 14 - Hale getirilen su ürünleri, müzayede alanı içerisinde canlı, taze-soğutulmuş,
işlenmiş veya dondurulmuş olarak, açık artırma usulü ile işletmecinin yetki verdiği satış
memurları gözetiminde satılır. Satış açık artırma usulü ile gerçekleşmediği takdirde
işletmecinin izni ile pazarlık usulü ile de toptan satışa sunulabilir.
Satış esnasında tartı ve sayımda mal sahibi ve alıcının kontrolü esastır. Satışlar su ürünlerinin
türlerine bağlı olarak adet, kilo, kasa, kutu, sepet gibi ölçüler baz alınarak yapılır.
Sahibi bulunmayan veya el konulan, avlanması yasak olan su ürünlerinin satışında, 1380
sayılı Su Ürünleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. Soğuk muhafaza üniteleri,
kontrolörlerin talebi halinde, Yediemine alınan su ürünlerinin yasal işlemleri tamamlanana
kadar saklanması amacıyla kullandırılır.
Alım Satım İşlemleri
Madde 15 - Alıcılar balıkçı esnafı olmalıdır. Balıkçı esnafı dışında işletmeci tanzim satış
maksadıyla bizzat alıcı olabileceği gibi, aynı amaçla işletmecinin gözetim, denetim ve
organizasyonu altında, işletmece alıcı müsaadesi verilen şahıslar alıcı olarak müzayedeye
katılabilir. Satışlar işletmece sıkı şekilde izlenir ve denetlenir. İşletmeci, su ürünlerinin gerçek
piyasa fiyatında satılmasını sağlamak, gerek müstahsilin ve gerekse işletme aleyhine olacak
şekilde anlaşmalı ve muvazaalı satışları önlemekle sorumludur.
Su ürünleri, hale giriş sırasına göre satışa arz edilir. Hal içerisinde yer tahsisi yapılan
komisyoncular, birbirlerinden kendi aralarında ürün alıp satarlar. Ancak, satın alınan su ürünü
hal içerisinde ikinci kez satılamaz.
Su ürünlerinin satış saatleri dışında, soğuk muhafaza ünitelerinde bulundurulmaları
zorunludur. Hal dahilinde ürünler gelişigüzel yerlerde teşhir edilemez ve bekletilemez.
Halde satılmayan su ürünleri, sahibi durumundaki şahıslar tarafından geri alınmak veya
çekilmek istendiği takdirde, işletmeciye bir hizmet bedeli öder. Soğuk muhafaza ünitesine
konulacak su ürünü için de, aynı şekilde hizmet bedeli ödenir.
Satış günü içerisinde satılmayıp, soğuk muhafaza ünitesine gönderilen su ürünleri, işletmeciye
bildirilir. Soğuk muhafaza ünitesinden çıkarılan su ürünleri için, normal satış prosedürü
uygulanır.
Satılan ürünün faturası veya sevk irsaliyesi komisyoncu tarafından derhal kesilerek, ilk
nüshası alıcılara verilir. Faturası veya sevk irsaliyesi kesilmeyen su ürünlerinin hal dışına
çıkarılmasına izin verilmez.
Satın alınan su ürünlerinin, alıcılar tarafından işletmece belirlenen en kısa zamanda su
ürünleri hali dışına çıkarılması zorunludur. Bundan kaçınılması halinde, bu ürün işletme
tarafından taktir olunan fiyat üzerinden yeni alıcılara satılır. Alıcı bulunmadığı taktirde
hastane veya hayır kurumlarına Bakanlık kontrolörlerince, tutanak ve düzenlenecek
Tüketilebilirlik Raporu karşılığı bağışlanır.
Satış işlemleri, yörenin özelliğine göre işletmeci tarafından belirlenen ve ilan edilen başlangıç
ve bitiş saatleri içerisinde yapılır. El konulan avlanması yasak su ürünleri, bu saatler dışında
satılabilir. Tatil günlerinde de nöbetçi memurlar günlük işlemlere devam ederler.
Ürünün Çıkışı ve Nakledilmesi
Madde 16 - Halden ürünlerin çıkışı, belirlenmiş olan yerlerden yapılır. Ürünlerin hal dışına
çıkarılması esnasında işletmeci tarafından gerekli kontroller yapılır. Şüpheli durumlarda ilgili
tarafların huzurunda tartı ve/veya sayım işlemi yenilenir. Ürün çıkışlarının işletmeci
tarafından kaydı tutulur. Giriş etiketindeki bilgiler ile doğruluğu kontrol edilir ve muhafaza
kabının üzerine alıcının adı veya ticari ünvanı, alıcının kodu, giriş etiketi numarası, çıkış
tarihi, saati gibi bilgileri içeren bir Ürün Çıkış Etiketi yapıştırılır. Bu etiket, sağlık açısından
Bakanlık kontrolörleri tarafından onaylanır.
Halden hale toplu su ürünleri naklinde sağlık sertifikası aranır.
İlk satışı yapılmış olan su ürünleri, depolama ve nakliye süresince ürün formuna göre, uygun
sıcaklıklarda tutulur.
Su ürünleri hiçbir şekilde kontaminasyona neden olabilecek yada hijyenini etkileyebilecek
başka ürünlerle bir arada depolanamaz veya nakledilemez.
Su ürünlerinin nakliyesinde kullanılan vasıtalar, ürün formuna uygun sıcaklığı muhafaza
edebilecek yapıda donatılmış olmalıdır. Ürünleri soğutmak için buz kullanılıyorsa, buzun
erimesiyle oluşan suyun ürünlerle temasını önleyecek drenaj sistemi bulunmalıdır. Nakliye
vasıtalarının iç yüzeyleri, su ürünlerini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde imal edilmiş,
temizlenmeleri ve dezenfeksiyonları kolay olmalıdır.
Su ürünleri toptan satış yerlerinden perakende satış yerlerine, açıkta veya üstü açık şekilde
nakledilemez.
YEDİNCİ BÖLÜM : Su Ürünleri Toptan Satış Merkezinin Kuruluş, Çalışma İzinleri ve
Ürün Satışı Kuruluş Yerlerinin Özellikleri
Madde 17 - Su ürünleri toptan satış merkezinin kurulmasında aranılan asgari şartlar şunlardır;
a) Su ürünleri toptan satış merkezi öncelikle, imar planlarında bu amaçla tahsis edilmiş
alanlarda kurulur. İmar planı yoksa veya mevcut planda su ürünleri toptan satış merkezi için
ayrılmış bir alan bulunmuyorsa, Bakanlığın olumlu görüşü alınarak belediyelerce alıcı ve
satıcı için uygun altyapıların oluşturulduğu yerlerde kurulur.
b) Balıkçı barınaklarına ait imar planları yapılmış ve bu imar planında da bu amaçla yer
ayrılmışsa buralarda kurulur.
c) Su ürünleri toptan satış merkezi tercihen deniz veya göl kıyısında kurulur.
Kuruluş İzni
Madde 18 - Su ürünleri toptan satış merkezi belediyeler ve gerçek veya tüzel kişiler tarafından
kurulur. Su ürünleri toptan satış merkezi kuruluş izni almak isteyenler aşağıdaki bilgi ve
belgeleri ibraz etmek şartıyla merkezin kurulacağı yerdeki Valiliğe müracaat etmek
zorundadırlar.
a) Toptan satış merkezi, belediye sınırları ve mücavir alanları içinde kalıyorsa belediye,
belediye sınırları ve mücavir alan dışında kalıyorsa, ilgili Valiliklerce onaylanmış merkezin
kuruluş yerini gösteren ölçekli plan,
b) Merkeze ait tüm teknik, sosyal ve benzeri ünitelere ait bölümleri içeren detaylı 2 suret
mimari proje,
c) Su ürünleri halinde 24 saatte işlem görecek toplam ürün miktarını ve halde yer alan
ünitelerin, makine ve teçhizatın kapasitelerini belirten rapor,
d) Kanalizasyon bulunmayan yerlerde "Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde
Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak hazırlanmış foseptik detay
projesi, foseptikten sonra atık suyun ne şekilde izale edileceği, sızdırma yapılacaksa projesi,
kullanma suları ile yağış sularının toplanması ve izalesi ile ilgili proje ve açıklama raporu,
e) Gerektiğinde bunların dışında Bakanlıkça ihtiyaç duyulabilecek ilave bilgi ve belgeler.
Bu bilgi ve belgeler İl Müdürlüğü tarafından İl Sağlık Müdürlüğünün iştiraki ile incelenir.
Uygun görülenlere Valiliklerce kuruluş izni verilir. Kuruluş izni 2 yıl geçerlidir. Valilik
uygun gördüğü takdirde bu süre 1 yıl uzatılabilir.
Çalışma İzni
Madde 19 - Çalışma izni almak isteyenler kuruluş izin belgesi ile birlikte aşağıdaki bilgi ve
belgeleri ibraz etmek şartıyla İl Müdürlüğüne müracaat etmek zorundadırlar.
a) Bakanlıkça yayınlanmış olan standartlara uygunluğunu gösterir su, buz analiz raporları ve
su planı,
b) Ürün akış planı,
c) Devamlı olarak 50 veya 50 kişiden fazla işçi çalıştırılması durumunda noter onaylı tabip ve
yardımcı sağlık personeli sözleşmesi,
d) İşletme müdürü ve su ürünleri kalitesinden sorumlu yönetici ile yapılmış noter onaylı
sözleşmeler,
e) 1475 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesi gereğince alınan işletme belgesi,(*)
f) Yangın ve patlamalar için gerekli önlemlerin alındığına dair İtfaiye Müdürlüğünden alınan
belge,
g) Gerektiğinde bunların dışında ihtiyaç duyulabilecek ilave bilgi ve belgeler.
Yukarıda belirtilen belgeler İl Müdürlüğü tarafından İl Sağlık Müdürlüğünün iştiraki ile bu
Yönetmelikte yer alan asgari fiziksel ve altyapı şartları ve diğer hususlar açısından incelenir
ve uygun bulunanlara Valiliklerce Çalışma İzni verilir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
NOT : (*) 22/05/2003 kabul tarihli, 10/06/2003 tarih ve 25134 sayılı R.G.de yayımlanan 4854
sayılı "İş Kanunu"nun Geçici 1. Maddesi gereğince, mevzuatta 1475 sayılı Kanuna yapılmış
olan atıflar 4857 sayılı Kanuna yapılmış sayılır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Asgari Bulunması Gereken Üniteler ve Özellikleri
Madde 20 - Su ürünleri toptan satış merkezinde bulunması gereken asgari üniteler ve bunların
özellikleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Ürün Kabul Alanı
Su ürünleri toptan satış merkezinde yeterli kapasitede, tamamen kapalı bir mekan olarak inşa
edilmiş, ilk ürün girişinde gerekli kontrollerin ve kayıtların yapılabildiği ürün kabul ünitesi
olmalıdır.
b) Müzayede Alanı
Günlük su ürünleri giriş kapasitesine göre, satış sırasında, gerek alıcı ve satıcıya, gerekse
satışı yöneten yetkililere kolaylık sağlayacak büyüklükte, tüm kullanım alanları geri dönüşe
ve çakışmaya engel olacak şekilde dizayn edilmiş müzayede alanı yer almalıdır.
c) İdari Ünite
İdari hizmetleri yürütmek üzere işletmeci, idari personel ve hakem kurulunun kullanımına
ayrılan büroların yer aldığı bir ünite olmalıdır.
d) Denetim ve Kontrol Ünitesi
Toptan satış merkezinde denetim ve kontrol hizmetlerini yerine getiren yetkililerin ve
kontrolörlerin kullanımına verilmek üzere, gerekli donanımları sağlanmış bir ünite
bulunmalıdır.
e) Sosyal Üniteler
Görevli personel ile alıcı ve satıcı konumunda olan kişilerin yararlanacakları tuvalet, lavabo,
banyo, soyunma odaları, lokal, lokanta gibi sosyal ihtiyaçları karşılamak üzere tahsis edilmiş
alanlar olmalıdır.
f) Buz İmal veya Muhafaza Ünitesi
Uygun kapasitede, Bakanlıkça belirlenmiş kriterlere uygun su veya deniz suyundan imal
edilecek buz üretimine ve muhafazasına imkan sağlayan buz üretim ünitesi olmalıdır.
Buz dışarıdan temin edilecekse, uygun yapıda ve şartlarda buz muhafaza ünitesi bulunmalıdır.
Buz Bakanlıkça belirlenmiş buz üretim yerlerinden alınmalıdır.
g) Perakende Satış Ünitesi
Su ürünlerini doğrudan tüketiciye sunmak üzere, bu Yönetmeliğin 26 ncı maddesinde
belirtilen şartları sağlayan sabit perakende satış üniteleri oluşturulabilir.
h) Ambalaj Malzemeleri Odası
Ürünün paketlenmesi, ambalajlanması ve taşınması için kullanılan malzemelerin hijyenik
şartlarda muhafaza edildiği bir yer olmalıdır.
ı) Yardımcı Üniteler
Su ürünleri toptan satış merkezlerinde gerekirse yardımcı üniteler de oluşturulabilir.
Asgari Fiziksel ve Altyapı Şartları
Madde 21 - Çalışma izni verilmesi için su ürünleri toptan satış merkezinde bulunması gereken
asgari fiziksel ve altyapı şartları aşağıda gösterilmiştir.
a) Çevre düzenlemesi yapılmış olmalıdır.
b) Çevresi duvar veya korunak ile çevrilmiş olmalıdır. Bu yapılar deniz veya göl alanına
doğru aranmaz.
c) Kapalı bir mekan olarak inşa edilmeli, uygun aydınlatma ve havalandırma sistemine sahip
olmalıdır.
d) Oluşan atık ve artıkların hijyenik şartlara uygun bir şekilde çevre ve toplum sağlığına zarar
vermeden izale, bertaraf ve tahliyesi sağlanmalıdır.
e) Tavan, duvarlar ve zemin arasında tam birleşim sağlanmalıdır. Tavan kısmı kapalı ve
akmayacak düzgün bir yüzeyle örtülü bulunmalı, yağmur suları kapatılmış bir sistem
içerisinde tahliye edilmelidir.
f) Duvarlar su geçirmeyen, pürüzsüz, kolaylıkla temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir
nitelikte olmalıdır.
g) Zemin, suyu emmeyen, geçirmeyen ve kolaylıkla yıkanabilir, temizlenebilir ve dezenfekte
edilebilir yapıya sahip olmalı ve atık suların uygun olarak tahliyesine imkan sağlayan bir
düzenekle donatılmış bir su tahliye sistemi bulunmalıdır.
h) Kapı ve pencere çerçeveleri dayanıklı paslanmaz materyalden yapılmalı, dış pencerelerin
tamamı sinek, haşere ve kemiricilerin içeri girmesini engelleyecek şekilde tel ile kapatılmış
olmalı, ürün giriş ve çıkış kapıları mutlaka ayrı olmalıdır.
i) Çalışan personel için duş, tuvalet ve soyunma odaları bulunmalı, bunlar doğrudan doğruya
müzayede alanına, buz imal/muhafaza ünitelerine ve perakende satış yerlerine açılmamalıdır.
Soyunma odalarında, çalışan her kişiye iki bölümlü soyunma dolapları tahsis edilmelidir.
j) Yeteri kadar sifon ve lavabo ile donatılmış sıhhi tesisata sahip olmalı, lavabolarda elle
kumanda edilmeyen musluklar kullanılmalı ve bu lavabolar gerekli temizlik ve dezenfekte
maddeleri ile tek kullanımlık kağıt havlularla donatılmalıdır.
k) Varlığı arzu edilmeyen veya bulundurulmasına izin verilmeyecek, böcekler, kemirgenler,
kuşlar gibi hayvan ve haşerelere karşı uygun koruyucu düzeneklerle donatılmış olmalı,
bunlara ilişkin planlanmış mücadele programları bulunmalı ve uygulanmalıdır.
l) Görülebilir yerlerde çalışan personeli yönlendirici ve eğitici teknik ve hijyen kurallarını
gösterir, görsel ve yazımsal uyarıcılar bulunmalıdır.
m) Bakanlıkça belirlenmiş standartlara uygun, yeterli miktarda içme suyu veya temiz deniz
suyu sağlayan bir sistem bulunmalıdır.
n) Çöplerin, atıkların ve tüketime uygun olmayan su ürünlerinin konulması için su geçirmez,
paslanmaz, kolay temizlenir ve dezenfekte edilir nitelikte ve özel işaretli kapalı tutulabilir,
taşıma araçları bulundurulmalıdır. Çöp ve atıklar her çalışma günü sonunda
uzaklaştırılamıyorsa, bunların konulması için bir soğuk oda bulundurulması zorunludur.
o) Satılacak ve sergilenecek su ürünleri için yeterli miktarda ve uygun nitelikte, plastik ve
strafor muhafaza kapları kullanılmalıdır. Ürünün özelliğine göre bir kullanımlık olmak üzere
diğer materyalden yapılan muhafaza kapları da kullanılabilir. Bu muhafaza kapları plastik
veya paslanmaz materyalden yapılmış, kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir uygun
yükselticiler/paletler üzerinde sergilenmelidir.
p) Bakanlık tarafından yapılan denetimler sonucunda istenilen şartlara uygun bulunmayıp
çalışmasına izin verilmemesi halinde, kapatma işleminin uygulanmasına imkan verecek bir
yapıda olmalıdır.
Asgari Teknik ve Hijyenik Şartlar
Madde 22 - Çalışma izni almış Su Ürünleri Toptan Satış Merkezinde çalışma esnasında
uyulması gereken asgari teknik ve hijyen şartları aşağıda belirtilmiştir.
a) Su ürünleri toptan satış merkezi, su ürünlerinin satışı, muhafazası, gerektiğinde
değerlendirilmesi ve paketlenmesi amaçlarına yönelik olarak kullanılmalıdır.
b) Su ürünleri toptan satış merkezinde hiçbir şekilde yazıhane önünde, içinde, müzayede
alanında veya satışla ilgili bölümün herhangi bir yerinde baş kesme, iç organ alma,
temizleme, yıkama, buz kırma işlemleri yapılmamalıdır. Bu işlemler bu amaçla merkez içinde
ayrılan yerlerde yapılmalıdır.
c) Su ürünleri toptan satış merkezi içinde tahta kasa veya doğrudan ürünlerle temas eden
yerlerde, alet ve ekipmanlarda tahtadan üretilmiş malzemeler kullanılmamalıdır. Ürünün
özelliğine göre bir kullanımlık olmak üzere diğer materyalden yapılan muhafaza kapları da
kullanılabilir.
d) Su ürünlerinin muhafaza edildiği her kapta ancak tek tür su ürünü bulundurulmalıdır.
e) Plastik kasaların iç ve dış yüzeyleri, her satış sonrası ve her kullanım öncesi uygun
kullanım suyu ile yıkanarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
f) Ürünlerin canlı olarak muhafaza edildiği durumlarda, en iyi yaşamsal ortamı sağlayacak
şekilde, portatif stok düzenekleri, uygun kullanma suyu kriterlerine sahip, durgun olmayan,
akışkan sistemli temiz su ile beslenmelidir. Bu sistemin uygun tahliyesi olmalıdır.
g) Çıkardıkları egzoz gazının, su ürünlerinin kalitesini etkilemesine neden olabilecek araçların
dolaşımına ve faaliyetine izin verilmemelidir.
h) Su ürünleri toptan satış merkezinin iş öncesi ve sonrası temizliği, bir temizlik planı
doğrultusunda düzenli olarak, uygun maddelerle yapılmalı ve bunlara ilişkin kayıtlar
tutulmalıdır.
i) Su ürünleri toptan satış merkezinde yer tahsisi yapılmış olan yazıhane sahipleri de dahil
çalışan tüm personel önlük ve çizme giymeli, kendisini tanımlayacak bilgilerinin yer aldığı ve
işletmeci tarafından düzenlenmiş olan kimlik kartı taşımalıdır.
j) Su ürünleri toptan satış merkezine, görevli olanlar dışında giriş çıkışlar kontrol altında
tutulmalı, bu kişilerin girişlerinde hijyenik şartlar sağlanmalıdır.
k) Tüm çalışanlar ve işçiler için işe başlamadan önce resmi bir kurumdan alınan ve su ürünleri
tesislerinde çalışabilir ifadesinin yer aldığı sağlık raporu bulunmalıdır. Peryodik sağlık
kontrolleri ise, portör muayeneleri ve akciğer raporunu gösterecek şekilde 3 ayda bir yapılarak
sağlık kartlarına işlenmelidir.
l) Üstü açık kara vasıtaları ile taşınan ve her türlü kontaminasyon riski olan ürünlerin su
ürünleri toptan satış merkezine girişine izin verilmemelidir.
m) Ürün boşaltma işlemleri hızlı bir şekilde yürütülmeli ve kullanılan ekipmanlar
temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay olan bir materyalden yapılmış olmalı ve uygun şartlar
altında muhafaza edilmelidir.
n) Kullanılan tüm alet ve ekipman sağlığa uygun, kolay temizlenebilir ve dezenfekte
edilebilir, pürüzsüz, paslanmayan ve kontaminasyona yol açmayan malzemeden yapılmış
olmalı, daima temiz bulundurulmalıdır. Tüm malzemeler, alet ve ekipmanlar ısı, buhar, asit,
alkali, tuz gibi maddelere dayanıklı olmalıdır.
o) Bakanlıktan üretim izni almış materyalden yapılmış ambalaj malzemeleri kullanılmalıdır.
Yer Tahsisi
Madde 23 - Belediyeler tarafından işletilmekte olan su ürünleri toptan satış merkezinde, satış
yerlerinin tahsisine ilişkin esas ve usuller Belediye Encümeni tarafından belirlenir. Ancak
talep olduğu takdirde, en az %30 unun su ürünleri merkez birlikleri, su ürünleri kooperatif
birlikleri ve su ürünleri kooperatiflerine tahsisi zorunludur.
Ürün Girişi, Satışı ve Çıkışı
Madde 24 - Su ürünleri toptan satış merkezine su ürünlerinin girişinde Yönetmeliğin 13 üncü,
çıkışında 16 ncı maddesi hükümleri uygulanır.
Toptan satış merkezine giriş yapan su ürünlerinin satışı müzayede alanı içerisinde canlı, taze
soğutulmuş olarak açık artırma veya gerektiğinde pazarlık usulüyle yapılır. Bu satış işlemi su
ürünleri toptan satış merkezi işletme müdürü tarafından, eğer satış merkezi belediye
tarafından işletiliyorsa belediye yetkilisi veya yetki verilen şahıs tarafından yapılır.
Satışlar su ürünlerinin türlerine bağlı olarak adet, kilo, kasa, kutu, sepet gibi ölçüler baz
alınarak yapılır. Ürünler satış merkezinde giriş sırasına göre satışa sunulur. Satış esnasında,
tartı ve sayımda mal sahibi ve alıcının kontrolü esastır.
Sahibi bulunmayan veya el konulan avlanması yasak su ürünlerinin satışında 1380 sayılı Su
Ürünleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Su ürünleri, işletmeci tarafından belirlenen ve ilan edilen saatler dışında satılamaz. Ürünlerin
satış saatleri dışında soğuk muhafaza ünitelerinde bulundurulması zorunludur.
Satış sonrası ürüne ait fatura veya sevk irsaliyesi kesilerek, ilk nüshası alıcılara verilir.
Faturası veya sevk irsaliyesi bulunmayan ürünlerin merkezden çıkarılmasına izin verilmez.
Satılan su ürünlerinin en kısa zamanda satış merkezi dışına çıkarılması zorunludur.
SEKİZİNCİ BÖLÜM : Perakende Satış Yerleri
Perakende Satış
Madde 25 - Su ürünleri; alış veriş merkezleri, balık satış amaçlı dükkanlar gibi sabit
perakende satış yerleri ile semt pazarları gibi belirli zamanlarda kurulan sabit olmayan
perakende satış yerleri dışında doğrudan tüketiciye satılamaz. Seyyar satış araçları
kullanılarak perakende satış yapılamaz.
Sabit Perakende Satış Yerlerinin Teknik ve Hijyen Şartları
Madde 26 - Sabit perakende satış yerleri aşağıdaki teknik ve hijyen şartlarını taşımalıdır.
a) Duvarlar su geçirmeyen, pürüzsüz, kolaylıkla temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir
nitelikte olmalı ve sürekli temiz tutulmalıdır.
b) Satış yerinde, uygun havalandırma sağlanmalı ve bu yer, gün ışığına eşdeğer bir şekilde
aydınlatılmalıdır. Aydınlatma su ürününün doğal rengini değiştirmeyecek özellikte olmalıdır.
c) Tuvaletler ürünlerin satışa sunulduğu, sergilendiği, ambalajlandığı alanlara doğrudan
açılmayacak şekilde yapılmış olmalı ve bu yerlerde, lavabo, sıcak/soğuk su tertibatına sahip
elle kumanda edilmeyen musluk, sıvı sabun ve tek kullanımlık kağıt havlu bulunmalıdır.
d) Perakende satış yerlerinde mutlak suretle soğuk muhafaza odaları bulunmalı ürünler, sergi
ve satış zamanları dışında bu odalarda muhafaza edilmelidir.
e) Kullanılan alet ve ekipmanların temizlik ve dezenfeksiyonunun yapılabileceği yerler tesis
edilmiş olmalı ve uygun temizlik maddeleri ile dezenfekte edilmelidir. Dezenfektan
maddeleri, ürünü etkilemeyecek şekilde, ayrı bir bölümde, kapalı ve kilitli olarak muhafaza
edilmelidir.
f) Perakende satış yerlerinde ürünler yarı kapalı, soğutmalı dolaplarda 0ºC ile +4 ºC arasında,
nemli ortamlarda sergilenmeli ve satışa sunulmalıdır.
g) Sergileme, ambalaj ve benzeri amaçlar için hiçbir şekilde ahşap malzemeler
kullanılmamalıdır.
h) Kullanılan tüm alet ve ekipman sağlığa uygun, kolay temizlenebilir ve dezenfekte
edilebilir, pürüzsüz, paslanmayan ve kontaminasyona yol açmayan malzemeden yapılmış
olmalıdır.
i) Satış sonrası ürünün ambalajlandığı malzemeler, Bakanlıktan üretim izni almış ambalaj
materyallerinden yapılmış olmalıdır.
j) Su ürünleri satış öncesi, müşteri isteğine bağlı olarak, kafa ve iç organların ayrılması gibi
işlemlere tabii tutulacaksa, bu gibi işlemler ayrı bir bölümde hijyenik şartlarda yapılmalı,
paslanmaz ve dezenfekte edilebilir materyalden yapılmış, sıhhi tesisata sahip çalışma tezgahı
bulunmalıdır. Bu tezgahlar sıvı atıkların kapalı sistemle tahliyesine imkan verebilecek şekilde
zemin drenaj/tahliye kanalları ile bağlantılı olmalıdır. Ürünler bu tip işlemlerden hemen sonra
temiz içme suyu ile yıkanmalıdır. İç organlar ve insan sağlığı için tehlike arz edebilecek
kısımlar insan tüketimine sunulacak ürünlerden ayrılmalı, üstü kapalı, sızdırmaz, paslanmaz,
kolay temizlenebilir çöp toplama kaplarında bekletilmeli ve günlük olarak satış yerlerinden
uzaklaştırılmalıdır. Bu kaplar her zaman iyice temizlenmeli, gerektiğinde dezenfekte edilmeli
ve kontaminasyon riski için kaynak teşkil etmemelidirler.
k) Satış yerlerinde kullanılan su ve buz, içme ve kullanma suyu kriterlerine haiz olmalıdır.
l) Perakende satış yerlerinde alıcıların kolayca görebileceği şekilde açıklayıcı bilgilerin ve
tazelik kriterlerinin belirtileceği tablolar bulundurulmalıdır.
m) Sergilenen veya satışa sunulan su ürünlerinde, ürünün adını ve fiyatını belirten bir etiket
bulunmalıdır.
n) Çalışan personelin resmi bir kurumdan alınmış sağlık raporu olmalıdır. Bu personelin
periyodik sağlık kontrolleri 3 ayda bir yapılarak sağlık karnelerine işlenmelidir. Bu
uygulamalardan işyeri sahibi/yöneticisi sorumludur.
o) Tüm çalışanlar genel hijyen kurallarına uygun giyinmiş olmalı ve kişisel hijyen kurallarına
uymalıdır.
p) Satış yerinde haşereler, kemirgenler ve diğer zararlılar sistematik olarak yok edilmeli ve
bunlara karşı koruma sağlayan uygun teçhizat bulunmalıdır.
r) Satış yerinde akvaryum canlıları dışında, su ürünü ve insanlarla temas edebilecek hayvan
bulundurulmamalıdır.
s) Çalışma esnasında, çevre ve insan sağlığına zarar verecek uygulamalardan kaçınılmalı ve
gerekli tedbirler alınmalıdır.
t) Oluşan atık ve artıkların hijyenik şartlara uygun bir şekilde çevre ve toplum sağlığına zarar
vermeden izale, bertaraf ve tahliyesi sağlanmalıdır.
u) İlk yardım malzemesi bulundurulmalıdır.
v) Yıllık perakende satış miktarları 10 ton ve üzerinde olan satış yerlerinde, su ürünleri, gıda
ve veterinerlik konularının herhangi birinde en az dört yıllık yüksek öğrenim veren
fakültelerden veya bu konularda eğitim veren fakültelerin ilgili bölümlerinden mezun olmuş
bir teknik eleman çalıştırılması zorunludur.
Sabit Olmayan Yerlerde Perakende Su Ürünleri Satışı
Madde 27 - Semt pazarları gibi belirli zamanlarda kurulan yerlerde perakende su ürünleri
satışında aşağıdaki şartlar aranır.
a) Su ürünleri üstü açık bir şekilde satılamaz ve muhafaza edilemez. Satışı yapılacak su
ürünleri yarı kapalı ve 0ºC ile +4ºC arasında sıcaklığı sağlayacak buzlu ortamlarda satışa
sunulmalıdır.
b) Kullanılan su ve buz, içme ve kullanma suyu kriterlerine haiz olmalıdır.
c) Bu tür satış yerlerinde, kafa ve iç organların ayrılması gibi kesim ve temizleme işlemleri
yapılmamalıdır.
d) Sergi, ambalaj ve benzeri amaçlar için hiçbir şekilde ahşap malzemeler kullanılmamalıdır.
e) Satış sonrası ürünün ambalajlandığı malzemeler, Bakanlıktan üretim izni almış ambalaj
materyallerinden yapılmış olmalıdır.
f) Sergilenen veya satışa sunulan su ürünlerinde ürünün adını ve fiyatını belirten bir etiket
bulunmalıdır.
g) Semt pazarlarında su ürünü satanlar, genel hijyen kurallarına uygun giyinmiş olmalı ve
çalışanların resmi bir kurumdan alınmış sağlık raporu bulunmalıdır. Bu personelin periyodik
sağlık kontrolleri 3 ayda bir yapılarak sağlık karnelerine işlenmelidir.
DOKUZUNCU BÖLÜM : Rüsum, Teminat ve Ücretler
Rüsum, Teminat ve Ücretler
Madde 28 - Belediyeler tarafından işletilen su ürünleri halinde veya toptan satış merkezinde
uygulanacak rüsum, teminat ve yer tahsis ücretleri aşağıda belirtildiği şekilde uygulanır.
a) Rüsum: Su ürünleri halinde veya toptan satış merkezinde satışa sunulan günlük, toplam su
ürünlerinin satış bedelinin %3 ünü geçmemek şartıyla, makbuz karşılığı rüsum alınır. Bunun
dışında her ne ad altında olursa olsun başka bir rüsum ve ücret alınmaz.
Rüsum oranı Bakanlıkça türleri belirlenen küçük pelajik balıklar için %3 den, diğer su
ürünleri türleri için %1 den fazla olamaz. Bu oranları geçmemek üzere rüsum bedelleri
Belediye Meclisince belirlenir ve ilan edilir.
b) Teminat: Ticari güvenin sağlanması ve tarafların haklarının korunması amacıyla, su
ürünleri halinde ve toptan satış merkezinde kendilerine yer tahsisi yapılanlardan, Hakem
kurulunun önerisi dikkate alınarak Belediye Meclisince belirlenen miktarda nakit, banka
mektubu veya devlet tahvili teminat olarak alınır. Belirlenen teminatın ilgili veznelere
ödenme dönemleri, saklama şartları, iadeleri gibi hususlar Belediye Meclisi tarafından
belirlenecek esaslar çerçevesinde yapılır. Bu teminat, amacı dışında kullanılamaz,
haczedilemez.
c) Yer Tahsis Ücreti: Su ürünleri halinde ve toptan satış merkezinde kendilerine yer tahsisi
yapılmış olanlar, Hakem Kurulu tarafından önerilen kriterlerde göz önünde bulundurularak,
Belediye Meclisi tarafından belirlenen tarife üzerinden yer tahsis ücreti öderler.
Gerçek ve tüzel kişiler tarafından işletilmekte olan su ürünleri halinde ve toptan satış
merkezinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
ONUNCU BÖLÜM : Çeşitli Hükümler
Hakem Kurulu
Madde 29 - Su ürünleri toptan satış yerlerinde, bu Yönetmeliğin uygulanmasında çıkabilecek
idari anlaşmazlıkları görüşerek çözümlemek ve işletmeciye önerilerde bulunmakla görevli bir
Hakem Kurulu oluşturulur.
Bu Hakem kurulu; İşletme müdürü veya görevlendirdiği bir üye, Bakanlık İl Müdürü veya
görevlendireceği bir üye, su ürünleri kooperatif, kooperatif birlikleri veya merkez birliklerinin
kendi aralarından seçecekleri bir üye, su ürünleri müstahsilleri veya dernekleri veya vakıfları
veya ihracatçıların arasından seçilecek bir üye, komisyoncuların kendi aralarından seçecekleri
birer üyeden olmak üzere toplam 5 üyeden teşekkül eder ve aynı sayıda yedek üyesi bulunur.
Hakem kurulu, bu Yönetmelikle kendisine verilmiş olan görevleri yerine getirir. Kurul
tarafından alınan kararlar tavsiye ve görüş niteliğindedir. Alınacak kararlarda ve yapılacak
uygulamalarda ilgili kurum yada kuruluşlar veya kurullarca bu kararlar göz önünde
bulundurulur. Hakem kurulunun görevleri, yetkileri, çalışma esas ve usulleri Bakanlıkça
belirlenir.
Toptan Satış Yerlerinin Onayı ve İptali
Madde 30 - Kuruluş ve çalışma izni alarak, bu Yönetmelik çerçevesinde istenilen şartları
taşıdığı tespit edilen toptan satış yerlerine talep edilmesi halinde, ayrıca yapılacak bir
değerlendirme sonucunda, ihracata yönelik olarak Bakanlık tarafından çalışma izniyle birlikte
onay numarası verilir. Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlerin onay numaraları
Bakanlıkça uygun görülen süre ile askıya alınır veya faaliyetleri durdurulur. Gerektiğinde
onay numaraları iptal edilir. Onay numarası iptal edilen toptan satış yerlerinin çalışma izinleri
de iptal edilmiş sayılır.
Onay numarası bulunmayıp sadece çalışma izni bulunan ve bu Yönetmelik hükümlerine
aykırı hareket ettiği tesbit edilen toptan satış yerlerine, tesbit edilen eksikliklerin giderilmesi
amacıyla süre verilir. Verilen süre sonunda istenilen şartların yerine getirilmemesi halinde ise,
çalışma izinleri iptal edilir.
Kontrol ve Denetim
Madde 31 - Su ürünleri toptan satış yerlerinin kontrolü ve denetimi, Bakanlık kontrolörleri
tarafından yapılır. Gerektiğinde bu kontroller ürünün geldiği balıkçı gemisi, teknesi veya kara
nakil vasıtalarında da yapılır. Belediye yetkili personeli, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ile
kendilerine verilmiş olan görevler çerçevesinde Bakanlık kontrolörleri ile birlikte toptan satış
yerlerini denetlemekle görevli ve yetkilidir.
Su ürünleri toptan satış yerlerinde, çevre sağlığı yönünden, Sağlık Bakanlığının ilgili
mevzuattan kaynaklanan denetim yetkileri saklıdır.
Perakende satış yerleri ise, Bakanlık kontrolörleri, Sağlık Bakanlığı denetçileri ile Belediye
yetkili personeli tarafından denetlenir.
Kontrol ve denetimlerde bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Kontrol ve muayene amaçlı her
türlü analiz yapılır veya yaptırılır. Su ürünlerinin kalite ve sağlık kontrollerinde, 1380 sayılı
Su Ürünleri Kanununa ilişkin 10/03/1995 tarihli ve 22223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Su Ürünleri Yönetmeliği ile Su Ürünleri Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair
03/02/2001 tarihli ve 24307 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin ilgili hükümleri
uygulanır. Denetim ve kontrolü yapılan yerin işletmecisi veya sorumlusu, kontrolör ve
denetimle görevli personele her türlü kolaylığı göstermekle, istenilen bilgi ve belgeleri
vermekle zorunludur.
Kontrol ve denetimi yapılan su ürünleri perakende satış yerlerinin bu Yönetmelik
hükümlerine aykırılığının tespiti halinde, eksikliklerin giderilmesi için 15 günlük bir süre
verilir. Bu süre sonunda, istenilen şartları yerine getirmeyenler hakkında 1380 sayılı Su
Ürünleri Kanununa göre işlem yapılır.
Kontrol ve denetim sonucunda, ürünlerin insan sağlığına zarar verecek şekilde bozulmuş
olduğunun tespiti halinde, bu Yönetmeliğin 32 nci maddesi uygulanır.
İmha
Madde 32 - İnsan sağlığına zararlı olduğu veteriner hekim raporu ile tespit edilmiş olan su
ürünleri, gıda maddeleri dışındaki ürünlerin üretimi ile ilgili sanayide kullanılır veya nakliye,
yükleme, boşaltma, dezenfekte gibi işlemlere yönelik her türlü imha masrafları, işletmeci
tarafından karşılanmak üzere imha edilir. İşletmecinin belediye olması halinde, imha
masrafları komisyoncudan/satıcıdan tahsil edilir. İmha işlemine ilişkin bir tutanak düzenlenir.
ONBİRİNCİ BÖLÜM : Son Hükümler
Geçici Madde 1 - Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce kurulmuş su ürünleri toptan ve
perakende satış yerleri, yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde bu
Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadırlar.
Geçici Madde 2 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş ve halen faaliyette
bulunan belediyelere, gerçek veya tüzel kişilere ait su ürünleri hali için 6 ncı ve 7 nci madde
hükümleri uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 33 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 34 - Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.