Büyüme mi ? Kalkınma mı ?
Büyüme ve kalkınma kavramları birbirini tamamlamakla birlikte, aralarında önemli farklılıklar vardır. Genel olarak büyüme yatırım, çıktı, tüketim ve gelir cinsinden ekonomi ölçeğindeki kantitatif değişimi ifade eder. Kalkınma ise kurumlarda, davranışlarda teknolojide yeniliği de (inovasyon) içeren ekonominin yapısındaki kalitatif değişimi ifade etmektedir. Kalkınma, büyümeden farklı olarak sürdürülebilir büyüme, üretim ve tüketim kalıplarında yapısal değişim, teknolojik gelişme, sosyal, politik ve kurumsal modernizasyon, beşeri koşullarda gelişmeyi içerir. (Ildırar, 2004, s.6).
Bölgesel kalkınma araçları, kalkınma ajansları, bilim parklar, organize sanayi bölgeleri, teknoparklar, inkübatörler, yenilik ve inovasyon merkezleri olarak sayılabilir. Yine “Öğrenen Bölgeler” kavramı oldukça yaygınlaşmıştır. Bölgesel kalkınma ajansları, bölgesel kalkınmanın en önemli aktörlerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır.
Bölgesel Kalkınma ajansları için ilgili sayfadan ulaşabilirsiniz
Ülke Bazında Bölgesel Kalkınma Örnekleri
Almanya
Ekonomik yapısı daha zayıf bölgelerin güçlendirilmesi amaçlanmıştır. 1951’den sonra tarımsal bölgelerde altyapının geliştirilmesi için programlar yapılmış, tercihli tarım uygulaması başlatılmış, sanayi ve ticaret yatırımları için özel amortisman indirimleri uygulanmış, kırsal alanda rastgele bir sanayi kalkınmasının önlenmesi ve daha fazla ekonomik büyüme sağlanması için federal büyüme merkezlerinin oluşturulması gibi çeşitli programlar yürütülmüştür
Fransa
İkinci dünya savaşı sonrasında artan bölgelerarası gelişme farkının giderilmesi için bazı bölgelerde bölgesel kalkınma politikaları uygulanmıştır. Çalışmalar doğrudan Başbakana karşı sorumlu olan karma ekonomi şirketleri ile yürütülmüştür.
İngiltere
1990’lı yıllarda merkezi idare kuruluşlarının politikalarında bölgesel boyut ortaya konmuştur. Kalkınma ajansı oluşumuna dair getirilen önerilerin çoğu 1998’de yürürlüğe giren Kalkınma Ajansı Kanununda yer almıştır.
İskoçya
İskoçya şirketi (SE) olarak adlandırılan ajans üniversitelerle, yerel idarelerle ve diğer kurumlarla yakın işbirliği içinde çalışmaktadır.
İsveç
İsveç’in merkezi kalkınma kurumu, 1984 yılında kurulan ve araştırma geliştirme, yeni firmalar oluşturma, KOBİ’leri geliştirme, bölgesel kalkınma, çevre ve enerji gibi konularda yetkileri olan Ulusal Sanayi ve Teknik Kalkınma Kuruludur (NUTEK).
İtalya
İtalya, 1861’den sonra kuzey ve güney arasındaki gelişmişlik farkını kaldırmak için Güney Sandığı kurulmuştur. Kurum bölgenin sosyo-ekonomik problemlerinin çözümünü amaçlamış tarıma, altyapıya, sanayi ve özel sektör yatırımlarına önem vermiştir.
Japonya
İlk kalkınma ajansı 1956 yılında kurulan Japonya’da, ajansın ilk amacı, bölgenin Japonya ortalamasına göre düşük olan gelirini yükseltmekti. Japonya Bölgesel kalkınma Kurumu, refahı yükseltmek ve sanayii teşvik etmek amacıyla 1974’te kurulmuştur.
Portekiz
1990’lı yılların ikinci yarısında, kalkınma ajanslarının kurumsal kapasitesini iyileştirici program tamamlanmıştır. Sonuçta 16 adet kalkınma ajansı kurulmuştur. (“Tüm ülkeler için” Akgül ve Uzay, 2010, s.421-424).